δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην λειτουργία του θεσμού. Η εξέλιξη αυτή πιστοποιεί ότι η συγκυβέρνηση επιφυλάσσει ρόλο ουραγού στις Περιφέρειες.
Η σημερινή πολιτική ηγεσία της χώρας με άλλοθι την κρίση υιοθετεί μια στάση
απαξίωσης, ταπείνωσης και ματαίωσης της Αυτοδιοίκησης.
Το μήνυμα είναι σαφές: Αν κάποιοι μετάνιωσαν για τον Καλλικράτη, ας το ομολογήσουν δημόσια, αντί να καλλιεργούν συνθήκες παλινόρθωσης προηγούμενων δομών αυτοδιοίκησης.
Αυτά τα 2 χρόνια εφαρμογής του προγράμματος ¨Καλλικράτης¨, ούτε τοπικοί πρωθυπουργοί, ούτε τοπικές κυβερνήσεις, ούτε τοπικά κοινοβούλια εμφανίστηκαν στην ελληνική Περιφέρεια. Ο «Καλλικράτης» εκφυλίστηκε σε εργαλείο εφαρμογής ενός ατελέσφορου Μνημονίου.
Για την αιρετή Περιφέρεια ο στόχος ήταν και παραμένει η άσκηση περιφερειακής πολιτικής , όπως ο νόμος ορίζει και δυστυχώς ταυτόχρονα εμποδίζει.
Γιατί όμως παρεμποδίζεται ο αυτονόητος ρόλος της Περιφέρειας στο χωροταξικό σχεδιασμό και τον αναπτυξιακό προγραμματισμό; Γιατί δεν εκδίδονται οι κανονιστικές πράξεις εξειδίκευσης της νομοθεσίας για την περιφερειακή ανάπτυξη; Γιατί δεν μεταφέρονται οι πόροι για την άσκηση των νέων αρμοδιοτήτων, αλλά παραμένουν στο κράτος;
Δύο χρόνια μετά είναι ολοφάνερο το δημοκρατικό έλλειμμα στην λειτουργία του Περιφερειακού Συμβουλίου με την διαρκή υποβάθμιση του ρόλου των περιφερειακών συμβούλων, τον εκφυλισμό στην λειτουργία των Επιτροπών, την έλλειψη στοιχειώδους υποστήριξης των Παρατάξεων, την υποτίμηση της αντιπολίτευσης, την ακινησία των Περιφερειακών Επιτροπών Διαβούλευσης.
Όλα αυτά τα αρνητικά συμπτώματα επιτείνονται ακόμα περισσότερο από το πυροτέχνημα της ιδέας του ενιαίου ψηφοδελτίου, που ισοδυναμεί στην πράξη με την κατάργηση της αντιπολίτευσης και των Παρατάξεων.
Σε ένα περιβάλλον ύφεσης, αποεπένδυσης, καλπάζουσας ανεργίας στον 4ο χρόνο εφαρμογής του Μνημονίου, το νέο Εθνικό Σχέδιο Εξόδου από την κρίση, το σχέδιο ανασυγκρότησης που αργά ή γρήγορα το ένστικτο αυτοσυντήρησης της χώρας θα επιβάλλει, χρειάζεται επειγόντως τη συμβολή της Περιφέρειας.
Για να γίνει αυτό η Ένωση Περιφερειών ζητά ενισχυμένο ρόλο στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και τον αναπτυξιακό προγραμματισμό, με την συμμετοχή των Περιφερειών σε κοινά όργανα του ΥΠΕΚΑ, των Περιφερειών και των Δήμων.
Η ΕΝ.Π.Ε. ζητά διεύρυνση του ρόλου των Περιφερειών στο σχεδιασμό και την εφαρμογή των συγχρηματοδοτούμενων επιχειρησιακών προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020, ώστε να αντισταθμίζεται ο αδιέξοδος κρατικός συγκεντρωτισμός που μας οδήγησε στον γκρεμό.
Η ΕΝ.Π.Ε. ζητά οι Περιφέρειες να αναλάβουν εντός τριετίας, όλες τις αρμοδιότητες προώθησης, έγκρισης και υποστήριξης των ιδιωτικών επενδύσεων περιφερειακής σημασίας. Πριν από την έγκριση όλων των ιδιωτικών επενδύσεων εθνικής σημασίας να γνωμοδοτεί η αντίστοιχη Περιφέρεια.
Η ΕΝ.Π.Ε. ζητά την επικαιροποίηση του κανονιστικού πλαισίου (Ν.1622/86), που αφορά τον αναπτυξιακό προγραμματισμό σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, τη ρύθμιση της συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων, των Περιφερειών και των Δήμων, τη χρηματοδότηση και την εφαρμογή των αναπτυξιακών προγραμμάτων, καθώς και τη συγκρότηση κοινού οργάνου κάθε Περιφέρειας με την αντίστοιχη ΠΕΔ, για την συστηματική συνεργασία της Περιφέρειας και των Δήμων, προκειμένου να διασφαλιστεί ο συντονισμός της Περιφερειακής και της τοπικής αναπτυξιακής πολιτικής.
Η θεσμοθέτηση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης παράλληλα με την Αιρετή Περιφέρεια, καταδεικνύει την δυσπιστία του κράτους στην Αυτοδιοίκηση. Αίτημά μας είναι η κατάργηση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων της στην Αυτοδιοίκηση, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας.
Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, όπως λειτουργεί σήμερα, είναι μια περιττή, γραφειοκρατική και δυσκίνητη δομή που ακυρώνει στην πράξη τη θεσμική και οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης, χωρίς να προσφέρει τίποτα στο επίπεδο της διασφάλισης της νομιμότητας και της διαφάνειας.
Το πρώτο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών στις 14 Φλεβάρη οφείλει να εκπέμψει ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα και προς τη συγκυβέρνηση και προς την κοινωνία: Η Ελλάδα των Περιφερειών αποτελεί απάντηση στην κρίση και ανάχωμα στις αντιαναπτυξιακές πολιτικές του Μνημονίου.
Αν η συγκυβέρνηση Σαμαρά μετάνιωσε για τη χειραφέτηση της Αυτοδιοίκησης, χρέος όλων των προοδευτικών πολιτών είναι να εργαστούν για την ανατροπή αυτής της αντιδραστικής στροφής, οικοδομώντας νέες πολιτικές συμμαχίες και νέους κοινωνικούς συσχετισμούς στον πολύπαθο αυτοδιοικητικό χώρο.
Απόστολος Παπατόλιας
Δρ. Νομικής
Γενικός Γραμματέας ΕΝ.Π.Ε.
