των ΑΝ.ΕΛ. Βασίλης Κόκκαλης, με αφορμή τον νόμο 4254/2014, ο οποίος επέβαλλε μείωση των τιμών αποζημίωσης των φωτοβολταϊκών συστημάτων, ρωτάει εάν υπάρχει πρόβλεψη για την επανεξέταση των μειώσεων των εγγυημένων και συμβολαιοποιημένων τιμών των οικιακών φωτοβολταικών και εάν θα υπάρξουν ρυθμίσεις που θα στηρίξουν τους κυρίους οικιακών ΦΒ στην αποπληρωμή των δανείων, όπως η μείωση των επιτοκίων και η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής τους.
Αναλυτικότερα ο κ. Κόκκαλης στην ερώτηση του αναφέρει τα εξής:
ΠΡΟΣ: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Ε Ρ Ω Τ Η Σ Η
ΘΕΜΑ: Ο νόμος 4254/2014, ο οποίος επέβαλλε μείωση των τιμών αποζημίωσης των Φωτοβολταϊκών συστημάτων
κ. Υπουργέ,
Με την κατάρτιση του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτηριακές εγκαταστάσεις, που έλαβε χώρα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση ΦΕΚ 1079 Β΄/4-6-2009, όπως συμπληρώθηκε και τροποποιήθηκε με μεταγενέστερες Υπουργικές Αποφάσεις, πολλοί συμπολίτες μας έσπευσαν να εγκαταστήσουν οικιακά Φωτοβολταϊκά. Στόχος ήταν να επωφεληθούν από τα σημαντικά πλεονεκτήματα αυτής της φιλικής προς το περιβάλλον και την υγεία τεχνολογίας, όπως είναι η εξοικονόμηση φυσικών πόρων, η ευελιξία στις εφαρμογές, η δυνατότητα επέκτασης, η εγγυημένη αποδοτικότητα, αλλά και η εγγυημένη οικονομική επένδυση.
Για το σκοπό αυτό μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών ακινήτων –μη επιχειρηματιών- επένδυσαν τις οικονομίες τους, σε πολύ δύσκολες οικονομικές συγκυρίες που διανύουμε, πολλοί δε δανειοδοτήθηκαν από Τράπεζες προκειμένου να καλύψουν το κόστος της εγκατάστασης και λειτουργίας των οικιακών φωτοβολταϊκών.
Σε εκτέλεση των ρυθμίσεων του εν λόγω προγράμματος υπεγράφησαν συμβάσεις μεταξύ των ιδιοκτητών των ΦΒ και της ΔΕΗ, η διάρκεια των οποίων ορίστηκε 25 ετής, αρχόμενη η κάθε μία από την ημερ/νία της σύνδεσης του φωτοβολταϊκού συστήματος με το δίκτυο. Ρητά δε οι εν λόγω συμβάσεις προβλέπουν ότι «η σταθερή τιμή αναφοράς για την τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας ορίζεται σε 0,55 ευρώ/kwh και αναπροσαρμόζονται σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο άρθρ. 3 παρ. 4 της κοινής Υ.Α. ΦΕΚ 1079 Β΄/4-6-2009».
Δηλαδή υπογράφηκαν συμβάσεις με εγγυημένες τιμές πώλησης κιλοβατώρας και με ρητή πρόβλεψη τιμαριθμικής προσαρμογής και με χρονικό ορίζοντα 25ετίας, με αποτέλεσμα οι κύριοι των οικιακών ΦΒ να υπολογίζουν δίκαια και εύλογα σε ένα εγγυημένο από την Πολιτεία ετήσιο εισόδημα έως 5.000 ευρώ, για τη στήριξη του οικογενειακού τους προϋπολογισμού, αλλά και ως αντιστάθμισμα για τη δέσμευση των κατοικιών τους από την εγκατάσταση ΦΒ και τα έξοδα συντήρησης.
Όμως η προηγούμενη Κυβέρνηση, με τον Ν. 4254/2014 και -με την αιτιολογία της επιδίωξης μείωσης του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ- 1) επέβαλλε μονομερώς τη μείωση των τιμών αποζημίωσης των φωτοβολταϊκών συστημάτων, οι οποίες ήταν συνομολογημένες και εγγυημένες και 2) κατήργησε την τιμαριθμική προσαρμογή των τιμών που συμφωνήθηκαν –όπως προαναφέρθηκε- με συμβάσεις 25τους διάρκειας.
Έτσι σήμερα η ΔΕΗ αποστέλλει στους ενδιαφερόμενους λογαριασμούς με τιμές μειωμένες για την παραγωγή των οικιακών τους ΦΒ (η τιμή αναφοράς από 0,55 ευρώ/kWh έπεσε στα 0,47064 ευρώ/kWh), παράλληλα δε αυξάνει τα τιμολόγια της καταναλισκόμενης ενέργειας. Και αυτό χωρίς να κληθούν οι αντισυμβαλλόμενοί της για υπογραφή νέας σύμβασης συμψηφισμού.
Συνέπεια των παραπάνω είναι η πρόκληση σοβαρών οικονομικών προβλημάτων σε πάνω από 40.000 νοικοκυριά – κυρίους οικιακών ΦΒ που βλέπουν τις αποδόσεις τους να πέφτουν και να ανατρέπονται οι υπολογισμοί τους και μάλιστα εν μέσω οικονομικής κρίσης, όπου πολλοί είναι άνεργοι ή δανειολήπτες. Διότι για πολλούς η απόσβεση μετατίθεται στο μακρύ μέλλον, ενώ άλλοι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις.
Δεδομένου ότι το παραπάνω μέγα κοινωνικό πρόβλημα προκλήθηκε από τη μονομερή τροποποίηση εκ μέρους της προηγούμενης Κυβέρνησης των συμβάσεων που είχε υπογράψει το Ελληνικό Δημόσιο με τους κυρίους ΦΒ, παρεμβαίνοντας έτσι σε ήδη υφιστάμενες συμβατικές σχέσεις, πρέπει να ελεγχθεί η συνταγματικότητα του Ν. 4254/2014, στο μέτρο που αντίκειται στην αρχή της οικονομικής ελευθερίας, ειδική μορφή της οποίας είναι η αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων.
Η τελευταία αναλύεται σε ελευθερία σύναψης ή μη της σύμβασης, ελευθερία επιλογής του αντισυμβαλλομένου και ελευθερία καθορισμού του περιεχομένου της.
Με βάση το παραπάνω περιεχόμενο της αρχής της ελευθερίας των συμβάσεων απορρέει ότι κανένας δεν καταναγκάζεται να συνάψει σύμβαση με τους όρους της οποίας δε συμφωνεί και επομένως να δεσμευθεί από αυτούς. Απεναντίας σημαίνει ότι καθένας μπορεί ελεύθερα να διαπραγματεύεται τους όρους της σύμβασής που θέλει να συνάψει αρκεί βέβαια αυτοί να μην αντιβαίνουν στο νόμο και το δημόσιο συμφέρον.
Η ελευθερία των συμβάσεων υπόκειται σε περιορισμούς τους οποίους προβλέπει το ίδιο το Σύνταγμα στο άρθρο 5. Πρόκειται για το σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων , με την έννοια ότι η σύμβαση που συνάπτεται δεν πρέπει να είναι επαχθής προς τρίτους και να τους γεννά υποχρεώσεις η μη παραβίαση του Συντάγματος με την έννοια ότι οι όροι της σύμβασης δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με κάποια διάταξη του Συντάγματος και η μη παραβίαση των χρηστών ηθών όπως οι συμβάσεις ανήθικου αντικειμενικά περιεχομένου. Περιορισμούς μπορεί να θέσει και ο κοινός νομοθέτης αρκεί να σέβεται τους «περιορισμούς των περιορισμών » και ειδικά την αρχή της αναλογικότητας.
Επειδή με τον προαναφερόμενο Νόμο πλήττεται η αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη στο σύγχρονο κοινωνικό και ρυθμιστικό κράτος.
Επειδή για το πρόβλημα της μείωσης του ελλείμματος του ΛΑΓΗΕ δεν πρέπει να το επωμισθούν αποκλειστικά οι παραγωγοί των ΑΠΕ, οι οποίοι δεν ευθύνονται για τη διόγκωσή του.
Επειδή και οι Τράπεζες πρέπει να επωμισθούν ένα τμήμα των επιπτώσεων.
Ερωτάσθε Κύριε Υπουργέ:
- Σκοπεύετε να επανεξετάσετε τις μειώσεις των εγγυημένων και συμβολαιοποιημένων τιμών των οικιακών Φ/Β;
- Θα προβείτε σε ρυθμίσεις που θα στηρίξουν τους κυρίους οικιακών ΦΒ στην αποπληρωμή των δανείων, όπως η μείωση των επιτοκίων και η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής τους; Αθήνα, 20/05/2015
Ο Ερωτών Βουλευτής
Βασίλειος Κόκκαλης