«Για το φιάσκο του γάλακτος». Ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναλύει τις αιτίες για τις οποίες απέτυχε η μεταρρύθμιση του ΟΟΣΑ στο γάλα και διατυπώνει τις δικές του προτάσεις για τη μείωση της τιμής του προϊόντος, που θα αποβούν προς όφελος του καταναλωτή αλλά και του Έλληνα παραγωγού.
Ακολουθεί ολόκληρο το άρθρο:
Για το «φιάσκο» του γάλακτος
Του Μάξιμου Χαρακόπουλου
Το γάλα είναι ένα από τα βασικά είδη διατροφής για κάθε νοικοκυριό. Στη χώρα μας, η τιμή του γάλακτος, όπως και πολλών άλλων προϊόντων, είναι ακριβότερη από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ως εκ τούτου, κάθε πρόταση που διατείνεται ότι θα μειώσει την τιμή αυτού του αγαθού θεωρείται εκ προοιμίου φιλολαϊκή και είναι …δακτυλοδεικτούμενος όποιος τολμήσει να διατυπώσει ενστάσεις. Στην περίπτωση, μάλιστα, που η συγκεκριμένη πρόταση περιβληθεί με το μανδύα των μεταρρυθμίσεων, τότε καθίσταται σχεδόν ακατόρθωτο να ακουστεί ο αντίλογος. «Ποιοί είσθε εσείς που αμφισβητείτε την αυθεντία της έκθεσης του ΟΟΣΑ;». Βεβαίως, μόλις φτάσει η ώρα του λογαριασμού και ο καταναλωτής πληρώσει στο ταμείο του σούπερ μάρκετ στην ίδια ή ακριβότερη τιμή το γάλα, τότε οι θιασώτες της «μεταρρύθμισης» σπεύδουν να πάρουν αποστάσεις, αποποιούμενοι την πατρότητά της. Λένε, λοιπόν, ότι δεν εκπορεύθηκε από τους ίδιους, ή τους «γκουρού» του ΟΟΣΑ, αλλά από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Τα πραγματικά γεγονότα είναι, όμως, λίγο-πολύ γνωστά, αλλά και πρόσφατα, ώστε να μην έχουν λησμονηθεί. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξαρχής υποστήριξε ότι η επιμήκυνση της διάρκειας ζωής στο φρέσκο γάλα -που εισηγείτο το Ανάπτυξης επικαλούμενο την έκθεση του ΟΟΣΑ- δεν ήταν η «θεραπεία», που θα μείωνε την τιμή στο ράφι. Αντιθέτως, το Υπουργείο Ανάπτυξης προωθούσε την επιμήκυνση από τις 5 στις 11 ημέρες. Κατόπιν της παραιτήσεώς μου και υπό την πίεση της βουλής, η διάρκεια ζωής αυξήθηκε, όχι, όμως, κι ευτυχώς, στις 11 ημέρες αλλά στις 7. Η διάταξη, δηλαδή, που ψηφίστηκε, πράγματι επιμήκυνε τη διάρκεια ζωής του γάλακτος, έστω και λιγότερο από όσο επιθυμούσε το Υπουργείο Ανάπτυξης. Και ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Οι τιμές δεν μειώθηκαν ούτε λεπτό(!), αν και, όπως καταγγέλλουν οι κτηνοτρόφοι και κατέγραψε το ρεπορτάζ του ΕΤ της Παρασκευής, οι τιμές παραγωγού έχουν πέσει κατά 4 λεπτά...
Όταν, όμως, η «μεταρρύθμιση» εξελίχθηκε σε «φιάσκο», ακούστηκε η δικαιολογία ότι για να πετύχει η «θεραπεία» απαιτείται ακόμη μεγαλύτερη επιμήκυνση. Δηλαδή, η δόση δεν άρκεσε και για να δούμε αποτέλεσμα, χρειαζόμαστε τη μέγιστη δοσολογία! Ρωτούμε: οι δύο επιπλέον μέρες δεν φθάνουν για εισαγωγές γάλακτος από τη Ρουμανία –που έχει τη χαμηλότερη τιμή παραγωγού στην ΕΕ- ή άλλες χώρες; Ρωτούμε: γιατί το γάλα μακράς διάρκειας, στο οποίο δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός στις εισαγωγές, είναι ακριβότερο από το φρέσκο; Απάντηση δεν παίρνουμε. Προφανώς και στην προκειμένη περίπτωση ισχύει το γνωστό: «αν οι αριθμοί δεν συμφωνούν μαζί μας τόσο χειρότερο για τους αριθμούς»!
Ακούμε, επίσης, ότι όλα αυτά γίνονται όχι μόνο για να πέσει η τιμή στο γάλα, αλλά και από ενδιαφέρον για την κτηνοτροφία που φθίνει. Κρίμα που οι ίδιοι οι, «αγνώμονες», αγελαδοτρόφοι δεν το αντιλαμβάνονται! Βλέπετε, με την επιμήκυνση των 2 ημερών η τιμή που πουλούν το γάλα στη γαλακτοβιομηχανία έπεσε… μόλις 4 λεπτά –άσχετο, βεβαίως, αν η μείωση αυτή «εξαφανίσθηκε» μέχρι να φθάσει στον καταναλωτή.
Στην περιβόητη «μεταρρύθμιση», που έγινε νόμος του κράτους, εκτός της επιμήκυνσης παρουσιάστηκε και μια άλλη «καινοτομία», που εμφανίσθηκε ως μέτρο υπέρ των μικρών παραγωγών, το λεγόμενο «γάλα ημέρας». Φεύγοντας από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης απάντησα σε σχετική ερώτηση: «αν δουν γάλα ημέρας να μου φέρουν και εμένα να το πιώ». Με επιχειρήματα είχαμε εξηγήσει το προηγούμενο διάστημα ότι το γάλα με την πιο ήπια θερμική επεξεργασία έχει διάρκεια ζωής 5 ημερών. Για ποιο λόγο, λοιπόν, θα πρέπει να περιοριστεί η διάρκεια ζωής του γάλακτος «ημέρας» στις τρεις ημέρες; Ποιος θα ρισκάρει να εμφιαλώσει και να διακινήσει γάλα με διάρκεια ζωής μόλις 3 ημερών, που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να φτάσει στην Αθήνα και τα μεγάλα αστικά κέντρα; Επρόκειτο, προφανώς, για ένα «μέτρο - πυροτέχνημα» που συνόδευε τον μείζονα στόχο της επιμήκυνσης.
Έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, μπορεί να μειωθεί η τιμή του γάλακτος και πως; Πρώτα απ’ όλα, το Ανάπτυξης ας αναζητήσει τις αιτίες για τα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους της λιανικής -που η ίδια η έκθεση του ΟΟΣΑ αναγνωρίζει ότι στην Ελλάδα είναι υψηλοτέρα κατά 35% σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Ας ερευνήσει τις καταγγελίες των κτηνοτρόφων για «μεταχρονολογημένες επιταγές» και «πιστωτικά τιμολόγια». Ας δει το κόστος ενέργειας και το κόστος χρήματος για τους παραγωγούς. Και επιπλέον, αντί να διαρρέονται -για τη δημιουργία εντυπώσεων- συγκριτικοί δείκτες τιμών μεταξύ Ελλάδας, με ΦΠΑ 13% στο γάλα, και Μεγάλης Βρετανίας, με μηδενικό ΦΠΑ, ας εξετάσουμε αν όχι το μηδενισμό, τουλάχιστον, τη μείωσή του και στην Ελλάδα στο χαμηλότερο συντελεστή, όπως συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Θέλω να πιστεύω ότι η νέα ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης θα προσεγγίσει το ζήτημα χωρίς άγονους δογματισμούς, λαμβάνοντας υπόψη κάθε εποικοδομητική πρόταση. Εν πάση περιπτώσει, ελπίζω για την κυβέρνηση, το πάθημα με το «φιάσκο» του γάλακτος να έγινε μάθημα…
