και παρουσιαστή της εκπομπής "Πρωταγωνιστές", Σταύρο Θεοδωράκη, εμφανίζεται με επιστολή του στο Press-A.gr ο γνωστός Λαρισαίος δικηγόρος και πρώην πρόεδρος του Συνδέσμου Σαρακατσαναίων Λάρισας κ. Στέλιος Σούρλας. Διαβάστε με προσοχή τα όσα αναφέρει για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας, μετά το "αβλαβείς βοσκοί" του Γραμματικάκη που όπως ήταν φυσικό, άναψε φωτιές σ' όλους τους Σαρακατσαναίους...
"Περί των δηλώσεων Γραμματικάκη... Με μεγάλη έκπληξη είδαμε στην εκπομπή του Σταύρου Θεοδωράκη ΄΄Πρωταγωνιστές΄΄στο MEGA όπου φιλοξενούμενος ήταν ο ανιστόρητος, αδαής, Καθηγητής και πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Κρήτης κ. Γραμματικάκης να προβαίνει σε επιεικώς απαράδεκτους και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς έναντι των Σαρακατσαναίων. Συγκεκριμένα τους χαρακτήρισε ως ΄΄αβλαβείς βοσκούς΄΄ οι οποίοι δεν γνωρίζανε καν το 1897 ότι υπήρχε Ελληνοτουρκικός πόλεμος!!
Αλήθεια γνωρίζω ότι ένα από τα μεγαλύτερα γνωρίσματα των Ελλήνων είναι και η αχαριστία αλλά δεν θα τολμούσα ποτέ να φανταστώ σε τι βαθμό αυτήν θα μπορούσε να φτάσει. Ή μιλάμε για γνώση και συνεπώς σκόπιμη στρέβλωση της ιστορικής αλήθειας ή για αμάθεια και επιπόλαιη συμπεριφορά η οποία όμως δεν τιμά τον ίδιο τον κ. Καθηγητή ο οποίος έχει ιδιαίτερη υποχρέωση να ερευνά τα λεγόμενα του αλλά και τον δημοσιογράφο ο οποίος οφείλει να σέβεται και να μην χαζογελά με τέτοια σοβαρά θέματα. Είναι απλώς το τίμημα της προσφοράς του απλού και ανιδιοτελή Σαρακατσάνου προς την Πατρίδα του ο οποίος ήταν πάντοτε παρών σε όλους τους αγώνες του Γένους. Προβαίνει σε δηλώσεις ένας άνθρωπος δίχως καμία ιστορική γνώση και η πηγή των ΄΄γνώσεων ΄΄ του είναι όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ΄΄ όπως έμαθα΄΄ δίχως να παραθέτει καμία ιστορική πηγή!!
Άραγε έτσι δίδασκε ένας Ακαδημαϊκός τόσα χρόνια τους φοιτητές του; Με αυτά που άκουγε ή με την επιστημονική έρευνα; Άραγε με αυτόν τον τρόπο λειτουργούσε τόσα χρόνια στα θέματα του Πανεπιστημίου και προήδρευε της Συγκλήτου; Μας το κρατάει όμως επτασφράγιστο μυστικό από που το έμαθε αυτό που αναφέρει! Οι Σαρακατσαναίοι αποτέλεσαν κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας τη μαγιά της Κλεφτουριάς η οποία οδήγησε στην αποτίναξη του Τουρκικού ζυγού. Σύμβολο αντίστασης και ασυμβίβαστου προς κάθε τι το δουλικό ο Σαρακατσάνος δεν έσκυψε το κεφάλι στον Κατακτητή. Από την στιγμή κιόλας της αλώσεως της Πόλεως θρήνησε για αυτήν και κατά συνέπεια για την συρρίκνωση του Έθνους μη παραδίδοντας όμως το πνεύμα και το ήθος του στην αυθαιρεσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η αυθαιρεσία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας καθ΄όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, είχε ως συνέπεια τη γέννηση του Κλεφταρματολισμού. Ενός τρόπου ζωής ο οποίος ήταν ο μόνος που διατηρούσε άκαμπτο το φρόνημα και την υπερηφάνια των Ελλήνων. Αυτόν τον τρόπο ζωής επέλεξαν και οι Σαρακατσαναίοι, μία πανάρχαια Ελληνική νομαδική φυλή (όπως θα πει και ο Καθηγητής Ανθρωπολογίας Άρης Πουλιανός στο σύγγραμμα του ΄΄Σαρακατσαναίοι, ο Αρχαιότερος Λαός της Ευρώπης, η απωθημένη ράτσα ή η σπίθα του Ελληνισμού;) η οποία επέλεξε την σκληροτράχηλη ζωή στα βουνά με την καπνισμένη από το μπαρούτι φουστανέλα από την συμβιβασμένη και καλή, ήρεμη ζωή στους κάμπους.
Υπήρξαν οι ανώνυμοι πρωταγωνιστές της Ελληνικής Επαναστάσεως, οι προπομποί μάλιστα αυτής καθότι ποτέ δεν σταμάτησαν να επαναστατούν κατά του Τουρκικού ζυγού. Ποτέ δεν έκλιναν το γόνυ τους για να προσκυνήσουν τον Τούρκο να τους χαρίσει τη ζωή αλλά ούτε και για να έχουν τα οφέλη της ευμένιας τους. Αντιθέτως προτίμησαν συνειδητά όλη τους τη ζωή να είναι ανυπότακτοι, απροσκύνητοι, στερούμενοι τις χαρές και απολαύσεις της συμβιβασμένης ζωής.
Στελέχωσαν την Κλεφτουριά αναδεικνύοντας ηγετικές φυσιογνωμίες όπως ο Κατσαντώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Βασίλης Δίπλας, ο Γρηγόρης Λιακατάς, ο Γεώργιος Χασιώτης, ο Γεώργιος Τσόγκας, ο Ανδρέας Ίσκος, ο Καραγιαννάκης, ο Γώγος Μπακόλας, ο Κώστας Γαρέφης και αναρίθμητοι άλλοι. Εν μέσω όλω αυτών πρώτος αναδείχθηκε ο Κατσαντώνης ο οποίος ανακηρύχθηκε αρχηγός όλων των Κλεφτών και των Αρματολών στη κλεφταρματολική σύναξη η οποία πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 1807 στην Αγία Μαύρα της Λευκάδας με πρωτοβουλία των Καποδίστρια, Κολοκοτρώνη, του Στρατηγού Εμμανουήλ και του Μητροπολίτου Ναυπακτίας Ιγνατίου. Εκεί εν μέσω όλων των μεγάλων ονομάτων της Κλεφτουριάς ο Κατσαντώνης αναγνωρίστηκε ως ΄΄Αρχηγός όλων των Κλεφτών΄΄(ήτοι κατόπιν όλης της Προεπαναστατικής Κλεφτουριάς)!!
Οι νομάδες Σαρακατσαναίοι στάθηκαν μπροστάρηδες στον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδος από τον Τούρκο κατακτητή. Από τη στιγμή κιόλας της Αλώσεως της ΄΄Πόλης΄΄ δε θέλησαν να συμβιβαστούν με αυτήν την ιδέα. Θρήνησαν για τον χαμό της Βασιλεύουσας, ντύθηκαν στα μαύρα, βούλωσαν τα κουδούνια των προβάτων τους και διατηρούσαν έκτοτε μόνο μαύρα ή αλλιώς ΄΄λάϊα΄΄ πρόβατα στα κοπάδια τους ως ελάχιστη ένδειξη διαμαρτυρίας. Στις μεγάλες ώρες του Έθνους, στις ώρες της τόλμης και της αποφασιστικότητας έδειξαν λεβεντιά και ανιδιοτέλεια αποδεικνύοντας έτσι ότι είναι άξιοι συνεχιστές των Αρχαίων Ελλήνων και δη των Δωριέων. Με την καθολική ανώνυμη συμμετοχή τους έδειξαν πως πρώτιστο μέλημα τους υπήρξε η απελευθέρωση της Πατρίδος και όχι η εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων κάνοντας συμφωνίες με τους Τούρκους.
Αυτοί οι ορεσίβιοι, ανεξάρτητοι στο πνεύμα και αδούλωτοι στην ψυχή, με το αδάμαστο πνεύμα και την αγωνιστικότητα τους ενσάρκωναν- δίχως όμως να αντιλαμβάνονται το μέγεθος της προσφοράς τους- τα όνειρα και τις προσδοκίες ενός πολυβασανισμένου και δη σκλαβωμένου λαού ο οποίος διψούσε για ελευθερία. Με ορμητήριο τα Άγραφα δώσανε στον κατακτητή να αντιληφθεί την διαφορετικότητα-στην ψυχή- του Ελληνικού λαού έναντι των λοιπών υποταγμένων Βαλκανικών λαών. Δε σταμάτησαν στιγμή να αποτελούν την ελπίδα ότι κάποτε αυτός ο τόπος θα απελευθερωθεί. Ελπίδα όχι μόνο προς τους υπόλοιπους Έλληνες αλλά και προς όλους τους υποταγμένους λαούς της τότε κυρίαρχης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η προσφορά όμως των Σαρακατσαναίων δεν περιορίζεται μόνο στην επάνδρωση της Κλεφτουριάς. Είναι αυτοί για τους οποίους θα πει η Αγγελική Χατζημιχάλη ότι υπήρξαν όχι μόνο το αποκούμπι και οι οδηγοί των Κλεφτών στα λημέρια τους αλλά και η οπισθοφυλακή που προάσπιζε τις επιχειρήσεις τους. Στα κονάκια των Σαρακατσαναίων όλη η Κλεφτουριά ένιωθε μεγαλύτερη ασφάλεια παρά στα χωριά. Στα καλύβια και τα μαντριά των Σαρακατσαναίων φύλαγαν τα ντουφέκια και γενικά όλα τα άρματα τους. Οι στάνες τους ήταν εκείνες που τους προμήθευαν ευκολότερα τροφές ενώ στα κονάκια τους έκαναν πολλές φορές τις μαζώξεις τους οι Κλεφταρματολοί για να συντονίσουν τη δράση τους.
Κατά τον Patrick Leigh Fermol (Ρούμελη, οδοιπορικό στη Βόρεια Ελλάδα) ΄΄οι Σαρακατσαναίοι είχαν ένα αδάμαστο ήθος για την ελευθερία΄΄ ενώ σε άλλο σημείο ο Γιάννης Βλαχογιάννης (Ν. Κασομούλη, Στρατιωτικά Ενθυμήματα θα πει: ΄΄ Οι Σαρακατσιαναίοι είναι αυτοί που συστηματικά βγάλαν από μέσα τους και θρέψαν και θέριεψαν την Ελληνική Κλεφτουριά΄΄. Ο ίδιος σε άλλο σημείο αναφέρει πως: ΄΄Από την αδάμαστη και άγρια ζωή των Σαρακατσαναίων αλλά και των άλλων λαών της Ρούμελης, μάλιστα των λαών του Βάλτου ξεπήδησαν οι φοβερότεροι κλέφτες οι παλιοί και ληστές έπειτα, οι διάδοχοι των πρώτων΄΄!!
Αυτά γνώριζαν στα τότε δημοσιογραφικά γραφεία του 1897 κύριε Γραμματικάκη και είχαν την βεβαιότητα ότι οι Σαρακατσαναίοι θα κατέβουν από τα βουνά και θα τους απελευθερώσουνε γιατί αυτό είχε ξανασυμβεί πολλές φορές και γνωρίζανε το ανυπότακτο και απροσκύνητο φρόνημα των Σαρακατσαναίων!! Και το κάνανε πρωτοστατώντας μετά από λίγα χρόνια και στον Μακεδονικό αγώνα!! Δεν ήταν επιπόλαιη η κρίση των δημοσιογράφων τότε αλλά η δική σας σήμερα. Είχανε δώσει δείγματα θυσίας και αίματος οι Σαρακατσαναίοι καθόλη την διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
Εσείς μάλλον είστε αυτός ο οποίος δεν ξέρει να τιμά και να αναγνωρίζει αγώνες, θυσίες και το ηρωικό χυμένο αίμα τόσων ανώνυμων Σαρακατσαναίων. Τον χαρακτηρισμό ΄΄αβλαβείς βοσκοί΄΄ θα ήθελα πολύ να μεταφερόμασταν σε εκείνη την εποχή και να τον αναφέρατε ενώπιον του ίδιου του Αλί Πασά των Ιωαννίνων και θα ήμουν πολύ περίεργος να ανέμενα την αντίδραση του. Πως θα ένιωθε ο Αλί Πασάς να του λέει κάποιος ότι το στράτευμα του το έχει ξεκληρίσει ένας από αυτούς τους ΄΄αβλαβείς βοσκούς΄΄ άραγε;; Πως τον πολυαγαπημένο γιο του Βελί τον σκότωσε ένας ΄΄αβλαβής βοσκός΄΄; Πως άραγε μπορεί κάποιος να χαρακτηρίσει τον Αρχιστράτηγο της Ρούμελης Γεώργιο Καραϊσκάκη ως αβλαβή βοσκό ο οποίος μάλιστα – όπως ισχυρίζεστε- δεν γνώριζε καν ότι γινόταν Ελληνοτουρκικός πόλεμος, ακόμη δεν μπορώ να το αντιληφθώ!!
Σας πληροφορώ λοιπόν ότι οι Σαρακατσαναίοι όχι μόνο γνώριζαν για τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο και του 1897 αλλά και κάθε αγώνα του Έθνους αλλά και πως όλη τους η ζωή περιστρέφονταν γύρω από την πατρίδα. Ήταν πάντοτε παρών και στην πρώτη γραμμή όντας οι καταδρομείς της εποχής τους.
Μάθετε λοιπόν – ποτέ εξάλλου δεν είναι αργά – ότι με την τιμή, την αξιοπρέπεια, το ηθικό φρόνημα και κυρίως τον πατριωτισμό των Σαρακατσαναίων δεν δικαιούστε να παίζετε και να χασκογελάτε και εσείς αλλά και ο δημοσιογράφος κ. Θεοδωράκης αλλά να επιδεικνύετε την δέουσα σοβαρότητα σεβόμενοι τουλάχιστον τους ποταμούς του Σαρακατσάνικου αίματος που χύθηκε για την Ελλάδα αλλά και όποτε και αν χρειαστεί και πάλι εμείς οι Σαρακατσαναίοι θα είμαστε μπροστάρηδες και παρόντες. Το θέμα είναι όμως εσείς που χασκογελάτε που θα είστε τότε…; Θα φιλοσοφείτε και θα σχολιάζετε εκ του ασφαλούς και πάλι;"
Στυλιανός Σούρλας
Δικηγόρος
Πτυχιούχος Θεολογικής Σχολής
τ. Πρόεδρος του Συνδέσμου Σαρακατσαναίων Λάρισας
