Οχι μόνο ακατάλληλο, ενδεχομένως και επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία είναι το νερό της λίμνης Κάρλας, μέσα από το οποίο προβλέπεται η άρδευση καλλιεργειών, με στόχο την παύση των γεωτρήσεων στις παρακάρλιες περιοχές. Στο νερό έχουν καταγραφτεί τοξίνες που ενώ δεν επηρεάζουν σημαντικά την ανάπτυξη των φυτών, εντούτοις συσσωρεύονται στο φυτό και μάλιστα σε επίπεδα μεγαλύτερα από τα όρια ασφαλείας που έχει θεσπίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με αποτέλεσμα κατά τη βρώση τους να είναι ενδεχομένως επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία. Οι συγκεκριμένες τοξίνες λέγονται μικροκυστίνες είναι ηπατοτοξικές προκαλούν δηλαδή βλάβες στο ήπαρ!
Μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας έρχεται να χτυπήσει καμπανάκι για τη δημόσια υγεία. Ούτε οι ίδιοι οι ερευνητές δεν μπορούσαν να πιστέψουν το μέγεθος του κινδύνου που υπάρχει από τη χρήση του νερού της Κάρλας στην άρδευση. Ο εντοπισμός του προβλήματος μέσα από την έρευνα που έκανε ομάδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με την καλλιέργεια μαρουλιών, είναι απλώς το πρώτο βήμα.
Απομένει να διαπιστωθεί κατά πόσο επηρεάζεται το σύνολο των καλλιεργειών από τις τοξίνες του νερού της λίμνης και αν όντως ισχύει για όλα τα φυτά, να γίνει τοξικολογική μελέτη στον πληθυσμό και παράλληλα να βρεθούν μέθοδοι για την καταπολέμηση των τοξινών, ώστε το έργο της Κάρλας να μπορέσει να εξυπηρετήσει το σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε: τα επιφανειακά νερά της λίμνης να διατεθούν για τις αρδευτικές ανάγκες των παρακάρλιων εκτάσεων.
Τοξίνες στην Κάρλα
Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ξεκίνησε με ένα δεδομένο: τις ευτροφικές συνθήκες του νερού.
Ο ταμιευτήρας της Κάρλας κατασκευάστηκε προκειμένου να καλυφθεί το μεγαλύτερο μέρος των αρδευτικών αναγκών της Θεσσαλίας. Εντούτοις, ερευνητικές μελέτες αναφέρουν ότι ο Ταμιευτήρας της Κάρλας χαρακτηρίζεται ήδη από ευτροφικές συνθήκες, αλλά και από την έντονη παρουσία των κυανοβακτηρίων. Μάλιστα πολλά από τα είδη που έχουν παρατηρηθεί στον ταμιευτήρα είναι τοξικά και ευθύνονται για τη συσσώρευση στο νερό σημαντικών συγκεντρώσεων κυανοτοξινών. Ανάμεσα στις κυανοτοξίνες που καταγράφηκαν ανήκουν και οι ηπατοτοξικές μικροκυστίνες. Η βιοσυσσώρευση των κυανοτοξινών στους φυτικούς οργανισμούς έχει αρνητικές επιδράσεις στην ανάπτυξή τους, ενώ εάν πρόκειται για καλλιεργούμενα είδη που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση ενέχει και σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Πότισαν μαρούλια με νερό από την Κάρλα
Για τις ανάγκες της έρευνας, ομάδα αποτελούμενη από τους καθηγητές Ε. Λεβίζου και Κ. Κορμά και τους ερευνητές Γ. Στατήρη, Θ. Παπαδημητρίου, Κ.Μ. Κουκ, προχώρησε στην καλλιέργεια μαρουλιών, για το πότισμα των οποίων χρησιμοποίησε νερό από την Κάρλα. Το μαρούλι είναι ένα φυτό που προσφέρεται για βιοδοκιμές.
Στην εργασία ο στόχος ήταν διττός: από τη μία μελετήθηκε η επίδραση της άρδευσης με νερό Κάρλας στην ανάπτυξη, τη φυσιολογία και διάφορες βιοχημικές παραμέτρους του μαρουλιού και από την άλλη διερευνήθηκε το εάν η πιθανή επίδραση σχετίζεται με την «ηλικία» (αναπτυξιακό στάδιο) του φυτού κατά την οποία δέχεται επιβαρυμένο με μικροκυστίνες αρδευτικό νερό.
Κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, όπως αναφέρει η λέκτορας φυσιολογίας φυτών του Τμήματος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, κ. Εφη Λεβίζου, η ανάπτυξη των φυτών δεν φαίνεται να επηρεάστηκε σημαντικά από τις περιεχόμενες στο αρδευτικό νερό μικροκυστίνες.
Εντούτοις, η βιοσυσσώρευση των μικροκυστινών στον βρώσιμο φυτικό ιστό ακολούθησε το πρότυπο της έκθεσης σε αυτές: όσο νωρίτερα κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής τους δέχτηκαν τα μαρούλια νερό Κάρλας, τόσο περισσότερο συσσώρευσαν μικροκυστίνες στους υπέργειους ιστούς τους, φτάνοντας μάλιστα σε συγκεντρώσεις που βρίσκονται πολύ υψηλότερα από τα όρια ασφαλείας που έχει θέσει για την ανθρώπινη κατανάλωση ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Συγκεκριμένα, στα φυτά που ποτίστηκαν από το στάδιο του σπόρου με νερό Κάρλας μετρήθηκε συγκέντρωση τοξινών κατά 6 φορές πάνω από το όριο, ενώ τα φυτά που έλαβαν νερό Κάρλας σε μεγαλύτερη «ηλικία» βρίσκονταν 2,4 φορές πάνω από το όριο.
Σημειώνεται ότι οι μικροκυστίνες είναι τοξίνες που προκαλούν βλάβη στο ήπαρ.
Επέκταση έρευνας
Τα ευρήματα της μελέτης θορύβησαν την ομάδα των επιστημόνων. Εχει ήδη ξεκινήσει νέα μελέτη με φυτά που καλλιεργούνται στις παρακάρλιες εκτάσεις: σιτηρά, καλαμπόκι, βιομηχανική τομάτα. «Δεν γνωρίζουμε αν το νερό της Κάρλας επηρεάζει όλα τα φυτά ως προς τη συσσώρευση τοξινών στον φυτικό ιστό. Είναι κάτι που ερευνούμε και στόχος είναι να έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα μέσα στον Οκτώβριο, προκειμένου να προχωρήσουμε και σε ενημέρωση των αγροτών των παρακάρλιων περιοχών», ανέφερε η κ. Λεβίζου.
Σε κάθε περίπτωση, το σήμα κινδύνου έχει μεταδοθεί. Θα πρέπει να γίνουν τοξικολογικές μελέτες αλλά και μελέτες για την καταπολέμηση των συγκεκριμένων τοξινών.
πηγή: taxydromos.gr
Καλά σοβαρά τώρα με ταξί
